Hafriyat kaya, toprak ve taş gibi yerlerde yumuşatma, taşıma ve kırma işlemine verilen isimdir. Hafriyatta farklı maksatla ve şartlarda çalışan birçok iş makinesi kullanılıyor. Bu iş makineleri buldozer, skreyper, yükleyiciler, yerkazar, yerdüzler ve delme benzer biçimde iş makineleridir.

Hafriyat nedir ve ne ile yapılır? Denildiğinde saydığımız iş makinelerinin her birinin farklı alanda kullanıldığı ve hafriyat işlemlerinde tercih edilmiş olduğu bilinmektedir.

Hafriyat nedir? Sorusunun cevabını verdikten sonrasında bu işlem için tercih edilen makinaların özellikleri ve kullanım alanları ile ilgili data verebiliriz.

Yükleyici Makinalar; önlerinde yer edinen geniş bir kova ile lastik teker veya paletli hafriyat makinalarında yükleyiciler hidrolik kumandalı olan makinelerdir. Ön kovalarını aşağı yukarı indirip kaldırabilirler ve yükleyicinin önüne hareketi ile toprak, moloz vesaire ürünleri kaldırıp kamyon veya uygun bir yer üzerinde aşağı eğip boşaltım işlemini gerçekleştirir. Kayalık, moloz ve beton gibi engebeli arazilerde paletli yükleyiciler düzgün ve sağlıklı olan zeminlerde ise tekerlekli yükleyiciler tercih edilir. Lastik tekerlekli yükleyiciler de yükleyicinin arkasından bazen hidrolik kepçe de takılabilir.

Skreyper; ön tarafı açık olan ve açık tarafın alt kısmında da keskin geniş bir kazana benzer makinedir. Keskin kenar aşağıda kazma görevi yapar. Üst bölümde ise kazma yukarı tutulur ve taşıma işlemi gerçekleştirilir. Kazan kısmınde arka uçta bir tekerlek ön tarafta ise 2- 4 tekerlek bulunur yahut paletli çekiciler tarafınca göç eder. Keskin açık uçlu taraftan öne çekilen kazan dolar ve böylece skreyper buldozer tarafından itilmiş olduğu takdirde kazı işlemi tam olarak gerçekleştirilir. Kazanı dolan makinenin kazanın kapağını kapatarak yükünü boşaltması gereken alana götürür ve boşaltım yapılır.

Yerdüzler; hafriyat nedir ve ne ile yapılır cevabını ararken hafriyat işlerinde kullanılan öteki bir makinadır. Ön ve arka tekerleri içinde 3-4 metre uzunluğunda bıçak taşıyan bu makine hidrolik olarak her iki tarafa dönen bu bıçak yardımıyla yükselmeye yarar ve sağa sola dağıtabilir. Oluşturulan yolların düzenlemesinde de vazife yapar.

Buldozer; yönetici kazma işlemini meydana getiren ve bıçak monte edilmiş paletli bir makinadır. Bıçağın hareketi hidrolik mekanizma ile gerçekleşir. Zemin seviyesinin altında olan bıçak buldozer ilerlerken kazar ve sığ ve yakın mesafelere toprak taşıma kamyonlar tarafınca dökülen toprağa dağıtma gibi işlemler için kullanılır. Bununla beraber kaya çıkarma, araç kurtarma işlemleri ve zemin düzenleme işlemlerinde de buldozer vazife yapar.

Ekskavatör; her alana uyum sağlayabilen ve biroldukça kazma işlemi için tercih edilen palet ya da lastikli hafriyat makinesidir.